Om Tango te kunnen ontwerpen na het drama van Sfinx in 2013-2014 zegt iets over de Venlose kunstenaar Fons Schobbers. Hij is een hemelbestormer. Zijn revolutionaire ideeën vertalen zich in enorme beelden. Sfinx was zo vernieuwend in de combinatie ontwerp en materiaal dat de tand des tijds er snel inhaakte. De hemelbestorming van Sfinx duurde niet lang. In vergelijking tot Sfinx staat Tango nu al ruim een halfjaar probleemloos naast de brug op de wal van de Maas. Tango is sterker dan Sfinx. Vooral het ontwerp van de tango is uitdagend. Dit beeld doet wat de Sfinx moet doen – de stad Venlo als poortwachter beschermen. Tango is in een hemelbestorming tegen het oude probleem van overstroming en het moderne probleem van verloedering.

Sfinx ging vooraf aan Tango en was een langverwachte droom. In 1993 vierde Venlo haar 650 jaar stadsrechten. Twintig jaar later stond deze sculptuur in al haar glazen glorie klaar tussen de Maas en Maasboulevard. Het was oktober 2013. Vele problemen gingen eraan vooraf. Voor Schobbers, de Jacques en Ellen Scheuten Foundation en de gemeenteraad golden de woorden van de Vlaamse dichter Willem Elschot: “…tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren”. Sfinx was opgebouwd uit 600 glazen platen van elk 10 millimeter dikte, laag voor laag. De platen waren aan elkaar bevestigd met een zelfklevende uv-bestendige folie, die speciaal hiervoor ontworpen was.  De sculptuur had een schitterende uitstraling die de schittering van het water van de Maas in zich opnam. Was het een vrouwenhoofd met langen haren die uit het water komt? Of was het een hakschoen? Je zag er telkens weer iets anders in. Sfinx verraste de kijker door haar vorm. Volgens Pascalle Mansvelders spraken de verantwoordelijke partijen voor Sfinx destijds uit één mond: “Een dergelijk project van glas is nog nooit eerder gerealiseerd in Europa, mogelijk wereldwijd.” Klopt. Ik ken alleen maar een soortgelijke sculptuur. De glazen saxofoon Clepsydra van Bernard Tirtiaux die voor het stadhuis in Dinant in de Belgische Ardennen staat.

Maar de stad beschermen? Dat lukte Sfinx niet! Binnen enkele weken waren er scheuren. De scheuren groeiden door en werden te groot om te repareren. Snel werd duidelijk dat ze niet toe te schrijven waren aan vandalisme. Het kwam door de werking van het glas.

“Het is een ramp. Het is verschrikkelijk. Ik heb er met hart en ziel aan gewerkt en nu blijkt dat de techniek niet voldoet”

vertelde Schobbers aan Omroep Venlo. Drie maanden later, op 22 januari 2014 werd Sfinx volledig afgebroken vanwege veiligheidsredenen. Een kraan hakte met een grote beitelpunt stukken glas uit het vrouwenhoofd. Helaas is de vorm niet aan het materiaal ontstegen.

Vijfentwintig jaar later is de tijd voor Venlo rijp om haar 675 jaar stadsrechten te vieren. Het is eind 2018. Schobbers komt met een monumentaal opdrachtwerk van de Scheuten Foundation alsook de gemeente en de provincie. Dit keer is Tango een gevaarte van staal. Het gevaar van scheuren in glas is verleden tijd. Tango staat tien meter hoog en weegt 24 ton. De felrode coating van de sculptuur sluit aan bij de passie van een vurige tangodans. De vorm van Tango is eenvoudig maar blijft de kijker verrassen. Het ziet er van elke kant weer anders uit. Dit aspect deelt Tango met Sfinx. Het is duidelijk van dezelfde kunstenaarshand.

Zo groot is Tango dat het in twee delen vervaardigd moest worden op een werkplaats in Weert. Het U-vormige deel en de scherpe punt bereiken Venlo als scheepsvracht. Aan de oever van de Maas wordt het beeld met zenuwslopend precisiewerk millimeter voor millimeter in elkaar geschoven. Wanneer Tango uiteindelijk rechtop getrokken wordt, herinnert de scherpe punt aan die beitelpunt die door de glazen wand boorde om Sfinx weg te halen en daarmee ook hart en ziel van Schobbers raakte.

Fantastisch dat ik de kans heb gekregen om een nieuwe sculptuur voor de Maasboulevard te realiseren

zei hij in een artikel voor de website van Venlo. Het is een waar geworden ideaal van de beeldhouwer en hemelbestormer Schobbers. Daagt het de verloedering uit? Kan het het wassende water keren?

Tekst: Carina van der Walt